ANKARA KEÇİSİNİN ÖNEMİ VE KİMİ ÖZELLİKLERİ

Prof. Dr. Cemal SARICAN

ANKARA KEÇİSİNİN ÖNEMİ VE KİMİ ÖZELLİKLERİ

Prof.Dr.Cemal Sarıcan

Tiftik Keçisi (Ankara Keçisi) Tiftiği için yetiştirilen Mutasyon sonu oluşmuş bir ırktır. Kökeni Ankara ve çevresidir. Anadolumuz, gerek bitki gerekse evcil hayvan popülasyonu olarak zenginliğinin değeri yeterince bilinememiştir. Bu nedenle de korunamamıştır. 1980li yıllarda BAMBUS ARISI kolonileri Hollanda’ya, 1875 de ANADOLU BUĞDAY ÇEŞİTLERİ Rusya’ya, TIBBİ BİTKİLERİMİZ Avrupa ‘ya ve konumuz olan ANKARA TİFTİK KEÇİSİ de 19.yüzyılda Çeşitli Dünya Ülkelerine değişik yollardan götürülerek yetiştirmeye alınmıştır. Çok değerli bu genetik kaynağımızın korunması ulusal bir görevdir. İşte bu anlayışla, Tiftik Keçisini siz okuyucularımıza tanıtmak için bu kısa bilgi demeti sunulmuştur.

19.Yüzyılda ince lifli ürünlere olan ilginin artması ve bir sanayi dalı oluşturması nedeni ile Uzak ve yakın doğudan ince lifli ırklar Avrupa, Amerika ve Avusruralya’ya götürülmüştür. 1823-1826 yıllarında Würtemberg Kralı Wilhelm Kaşmir veAnkara (Angora)keçilerini ithal etmiştir. Rusya’ya ise beyaz renkli Ankara keçileri ise bu anılan daha önceki tarihlerde girmiştir. Rusya’da da siyah renkli kıl keçileri ile melezlenmişlerdir. Resmi olarak Türkiyeden Tiftik (Angora) keçisi girişi 1811 yılında başlamıştır. Önce Türk tiftik keçisi ile başlayan melezlemeler,daha sonra Amerikan Angora ( Ankara Tiftiği) ile devam etmiş, sonunda Rus Mohair keçisi elde edilmiştir. 1947 den beri de Rus Mohair Keçi ırkı olarak yetiştirilmektedir.

Güney Afrika’ya Ankara Keçisi (Tiftik Keçisi) 1836 yılında gelmiştir. 1896 yılına kadar da 3000 Ankara Keçisi ithal edilmiştir. Güney Afrika yerli keçileri ile geniş çaplı bir melezleme çalışması yapılmıştır. 1897 de Güney Afrikadaki Tiftikkeçi varlığı 3 milyona, 1911 yılına kadar da 4.5 milyona çıkmıştır. Daha sonraki yıllardaTiftik Keçisi sayısı azalmıştır.

USA’ya ilk 1849 yılında Türkiye’den Tiftik Keçisi götürülmüştür. Tiftik Keçisi yetiştiriciliği Texas’da 7 Keçi ve transport sırasında doğan 2 erkek oğlakla başlamıştır. Türkiye Tiftik Keçi varlığını tehlikeye düşürmediği sürece, Tiftik Keçi çıkışı yasaklanmamış,ancak 1881 de Padişah Tiftik Keçi çıkışınıyasaklamıştır. 1790 yılında da deri ve Tiftik keçi oğlağı çıkışına da yasaklama gelmişti. Anılan yasaklama tarihine kadar 300 Tiftik keçisi daha USA’ya götürülmüştür.

Güney Afrika da 1911 tarihinde Tiftik keçi çıkış yasağı koymuştur. Ancak bu önlemlerde geç kalınılmıştır. Çünkü USA 1898 yılına kadar Tiftik Endüstrisini kurmuş ve Tiftik Keçisi sayısını 250.000 dolayına çıkarmıştır. Seleksiyon ile USA Tiftik Keçisi, Türk Tiftik Keçisine göre daha iri yapılı ve çevre koşullarına daha dayanıklıdır.

Tiftik Dünya Borsasında aranan bir üründür. Türkiye, Güney Afrika ve USA önemli üç Tiftik üreticisidir. Ayrıca; Mısır, Avustralya, Madagaskar ve Güney Arjantin de Tiftik keçi popülasyonu mevcuttur. Dünya Tiftik üretimi 15.000 ton dolayındadır. Bunun 3 de birini Türkiye üretir. Hayvan başı Tiftik verimi: 1-4 kg dır. Yaş ve Canlı ağırlık Tiftik verimini etkiler. En yüksek ve kaliteli Tiftik verimine 3. Yaşta ulaşılır.

KAYNAKÇA

GALL C. 1982 Ziegenzucht Eugen Ulmer GmbH Stuttgart

GRAVERT H.-O. , R.WASSMUTH, J.H.WENIGER 1979 Einführung in die Züchtung , Fütterung und Haltung landwirtschaftlicher Nutztiere Verlag Paul Parey. Hamburg und Berlin

http://www.tigem.gov.tr TİGEM 2013