Süt Sığırı İşletmeleri, Sıcaklık Stresine Gereken Önemi Vermiyorlar (Soru ve Cevaplar)
Prof. Dr. C. Sarıcan
Süt Sığırı İşletmeleri, Sıcaklık Stresine Gereken Önemi Vermiyorlar (Soru ve Cevaplar)
Prof. Dr. Cemal Sarıcan
Soru 1: Süt üretimi yapan işletmeler, niçin sıcaklık stresine önem vermiyorlar ?
Bu konuda Türkiye’de yapılmış araştırma sayısı yeterli değil. Konu ile ilgili derleme aktarmalarını Türkçe kaynaklarda bulabilirsiniz. Bilinirliliğin olması , uygulamada kullanılmadıktan sonra neye yarar. Bir çok süt sığırı işletmelerinde, yaz aylarının sıcaklık stresinden dolayı, çok büyük ekonomik kayıpları söz konusudur.
Soru 2: Stresin ekonomik kayıplarının ana sebebi nelerdir ?
Süt ineklerinde yem tüketimi azalır. Süt verimi düşer. Döl verimi aksaklıkları görülür.
Soru 3: Sıcaklık stresinin tanımını yapar mısınız ?
Hayvanların metabolik ek ısı üretimlerinin yeterli ölçüde dışarı atılamaması, sıcaklık stresine neden olur.
Soru 4: Tanımı bir örnekle açıklayabilir misiniz ?
Bir inek ısı üretir. Bunu ısı ve su buharı olarak vücut dışına atar. Örneğin:-10 C0’de 3500 Watt ısı üretir. 2800 Watt ısı vücut dışına atılır. Saatte 1054 gr su buharı atılımı da söz konusudur. 20 C0’de ısı üretimi 1730 Watt. atılımı 1120 Watt ve su buharı atılımı 880 gr/saat. 35 C0’de ısı üretimi 1490 Watt, dışarı atılan 60 Watt, su buharı atılımı 2100 gr/saat. Nefes alma hızı da yükselir, 80’e çıkar.
Soru 5: Hangi sıcaklıklar ve hava rutebinde , sıcaklık stresinin derecesi nedir ?
Sıcaklık 23 C0’nin altında , hava rutubeti % 20 – 70 arasında normal, 24 – 25 C0’de uyarı(başlangıç), 26 – 28 C0’de tehlike ve 29 C0’nin üzerinde acil durum söz konusudur.
Soru 6: Sıcaklık stresinin başlıca belirtileri nedir ?
- Robotlu sağımda ineklerin sağım robotuna giriş isteği azalır.
- İneklerin aktivitesi düşer.
- Genel sağlık durumları zarar görür.
- Süt yağı ve protein oranları düşer.
- Embriyonel ölümler görülür.
- Su tüketimleri artar. Günlük 150 litreye kadar çıkar.
- İnek başı verim azalışı, günde 4 kg’ı bulabilir.
- Bir sonraki sağım döneminde, süt verimi % 12 kadar azalabilir.
Soru 7: Sıcaklık stresine karşı ne gibi önlemler alabiliriz ?
- Vücut ısısı atılımını yükselten ortam havası, saatte 30 defa, uygun vantilasyonla değiştirilmeli.
- Taze su ihtiyacı yeterince karşılanmalı.
- Gölgelik yeterli olmalı.
- Sisleme ve duş tesisatı kurulmalı.
- Sağım öncesi bekleme ve sağım bölmesi havalandırma sistemi kurulması unutulmamalıdır.
Soru 8: Sıcaklık stresinin ekonomik zararları konusunda düşünceniz nedir ?
- Azalan yem tüketimini arttıracak önlemler alınmalı, yoksa sütte sıcak aylarda % 10 – 15 üretim düşmesi olur. Aynı kayıp, et üretiminde de söz konusudur.
- Döl verimi aksaklığı da çok önemli ekonomik kayıpların nedenidir.
Soru 9: Son olarak öneriniz nedir ?
Tüm tarımsal kuruluş ve ilgili bakanlıklar, global iklim değişikliği zararlarını en aza indirecek projeler geliştirmeli, kongreler düzenleyerek konunun önemine, kamuoyunun dikkati çekilmelidir.
SORUNLARINIZI ÖZEVREN YEMLE PAYLAŞINIZ EKONOMİK KAYIPLARINIZ EN AZA İNSİN !!!
